Androgenetik alopesi (AGA), erkeklerde en sık görülen saç dökülmesi tipidir ve dihidrotestosteron (DHT)’nin saç folikülleri üzerindeki minyatürize edici etkisiyle gelişir.
Finasterid, 5-alfa redüktaz enzimini inhibe ederek DHT’yi azaltır. Minoksidil ise foliküler kanlanmayı artıran bir vazodilatördür. Bu iki farklı mekanizmanın topikal kombinasyonu son yıllarda yoğun şekilde araştırılmaktadır.
Klinik Çalışmalar ve Bulgular
1. Randomize Kontrollü Çalışmalar
Suchonwanit et al., 2018 – RCT, 24 hafta, n=40
%0.25 finasterid + %3 minoksidil, yalnızca %3 minoksidile kıyasla:
Saç yoğunluğu, saç çapı ve fotoğraflarda anlamlı üstünlük sağladı.
Serum DHT yalnızca %5 azaldı (oral finasteridde %70’e kadar düşüyor).
Sistemik yan etki rapor edilmedi.
Rossi et al., 2024 – Prospektif RCT, 6 ay, n=42
Sabah %5 minoksidil + akşam %0.25 finasterid sprey:
Saç yoğunluğu artışı 3. ayda +56/cm², 6. ayda +81/cm².
Minoksidil veya finasterid tek başına tedavilere göre daha güçlü etki.
Hormon değerlerinde fark yok, iyi tolere edildi.
2; Tanglertsampan, 2012 – Çift kör RCT, 24 hafta, n=40
%0.1 finasterid + %3 minoksidil kombinasyonu:
Global fotoğrafik değerlendirmede kombinasyon grubu üstün.
Cinsel yan etki bildirilmedi.
Lubis et al., 2025 – RCT, 12 hafta, n=40
%0.1 finasterid + %5 minoksidil vs %5 minoksidil:
Her iki grupta saç yoğunluğu arttı, kollar arası fark çıkmadı (erken dönem).
Yan etkiler: bir kontakt dermatit, hafif erektil disfonksiyon ve göğüs ağrısı olgusu bildirildi.
3; Asad et al., 2024 – Tek kör RCT, 12 hafta, n=164
%0.25 finasterid + %5 minoksidil vs %5 minoksidil:
Etkinlik oranı kombinasyonda %86.7, minoksidil grubunda %69.1 (p=0.006).
2. Meta-Analiz
Chen et al., 2020 (5 RCT)
Kombinasyon, hem finasterid hem de minoksidil monoterapisine üstün bulundu.
Global fotoğrafik skorlar ve “belirgin düzelme” oranı daha yüksekti.
Yan etki insidansı monoterapilerle benzerdi.
Güvenlik Profili
En sık: lokal irritasyon, kaşıntı, kepeklenme, geçici “shedding”.
Nadir: kontakt dermatit, hafif erektil disfonksiyon, göğüs ağrısı.
Serum DHT etkisi: Çoğu çalışmada minimal (%5–25 düşüş). Oral finasteride göre sistemik etki belirgin şekilde daha düşük.
Gerçek yaşam verileri: Oral finasteride göre lokal yan etkiler daha sık, ancak cinsel yan etkiler benzer veya daha düşük oranda.
Uygulama Şemaları
Ayrı ayrı: Sabah %5 minoksidil, akşam %0.25 topikal finasterid (en sık çalışılan yöntem).
Tek solüsyon: %0.1–0.25 finasterid + %3–5 minoksidil, 12–24 haftada etkinlik sağlıyor.
Kritik faktörler: konsantrasyon, çözücü taşıyıcı (ör. propilen glikol içeriği), uygulama sıklığı ; hem etkinliği hem de yan etki profilini belirler.
